De ontroerende tederheid van dementie.

Zo ontroerend als de natuur kan zijn wanneer je de zon ziet opkomen en weer onder ziet gaan, je de heldere sterrenhemel in het pikdonker ziet. Je de rust en stilte voelt als je op vakantie in de bergen bent. Je de pure elementen van water en wind voelt als je over het strand loopt. Zo ingrijpend maar tegelijkertijd ook verterend ontroerend kan de mens zijn wanneer deze zich bevind in de kwetsbare periode van dementie.

Ruim 25 jaar geleden begon ik met werken in de ouderenzorg. In een verpleeghuis waar ik de inservice opleiding ziekenverzorgende volgde. Het eerste half jaar heb ik gewerkt op een PG afdeling. Nu werk ik in een kleinschalige woongroep waar ouderen met dementie wonen. Ook dit valt onder verpleeghuiszorg. Ik had mezelf 25 jaar geleden één belofte gedaan: NOOIT meer in een verpleeghuis werken. Tegenwoordig zijn de verzorgingshuizen niet meer wat ze vroeger waren en kom je dus al snel in de verpleeghuiszorg terecht. Hoe het dan ook genoemd wordt; Zorghotel, kleinschalig wonen, het is gewoon verpleeghuiszorg die je verleent aangezien je minimaal ZZP 5 geindiceerd moet zijn om geplaats te worden. Wat op het eerste oog onveranderd lijkt is de zorg die je verleent. Maar is dit wel zo? Iemand wassen en aankleden blijft natuurlijk hetzelfde. Waar het vroeger bleef bij de praktische handelingen en rapporteren gaat dit tegenwoordig verder met een uitgebreide rapportage, multidisciplinair overleg voorbereiden, plannen en houden. Zorgplannen maken, aanvullen en bijhouden. Contact onderhouden met mantelzorgers, familieleden, vrijwilligers, artsen en andere deskundigen. Deelnemen aan verschillende werkgroepen zoals een MIC commissie, OR, activiteitencommissie, mantelzorgbeleid noem het maar op. Er blijft door al deze extra taken minder tijd over om daadwerkelijk aan de bewoner (ja ik blijf bewoner zeggen, geen client of zorgvrager. Ze wonen per slot van rekening op dat adres!) te geven. Ook vanwege de bezuinigingen zijn er per saldo minder handen aan het bed. Hoe vaak komt het niet voor dat er personeelstekort is? En als er dan ook nog zieke collega's zijn dan loop je zo met 3 tekort, wat niet aangevuld kan worden met uitzendkrachten omdat daar simpelweg geen geld voor is! Ondanks dat alles blijven we ons inzetten om kwalitatief hoogwaardige zorg te verlenen. Mede omdat er zomaar een inspectie kan plaatsvinden die een middag van te voren wordt aangekondigd. Op zich goed dat er kwaliteit wordt gewaarborgd maar het maakt wel dat er krampachtig gewerkt wordt en de essentie van het werk verloren gaat. Namelijk er zijn voor de mensen die je zo hard nodig hebben. Kwetsbare mensen die "roepen" om aandacht. De ontroering die optreedt wanneer een mw die helemaal in haar eigen wereldje zit je ineens aankijkt en naar je lacht. Op dat moment kijk je elkaar recht in de ogen aan en heb je voor een split second eventjes echt contact. Wanneer een meneer zegt, kom even bij me als je hem wekt om op te staan. Op dat moment heeft hij behoefte aan een beetje warmte, menselijk contact zonder daar een bijbedoeling mee te hebben. Staan we genoeg stil bij die gevoelens van onze kwetsbare medemens die aan het dementeren is? Want als er één ding sterk aanwezig is dan zijn het wel emoties. Die lijken juist versterkt in deze fase van het leven. Wordt er niet voorbij gegaan aan de behoefte van koestering en warmte die de dementerende medemens zo nodig heeft ten koste van de o zo nodige kwaliteits eisen die worden gesteld aan de zorgprofessionels?
Met deze vraag sluit ik af. Ik ben bang dat er geen eenduidig antwoord op deze vraag zal zijn.
Genoeg stof om over na te denken. Ondertussen wens ik alle medewerkers in de zorg sterkte en veel werkplezier. Want de echte zorgliefhebbers beleven ondanks alle bezuinigingen en reorganisatie toestanden toch nog momenten van ontroering en tederheid!